Thermostatische Radiator Kraan: Alles Uitgelegd
Heb je je ooit al afgevraagd wat de cijfers betekenen op de thermostatische kraan van je radiator? Of met welke temperatuur ze overeenkomen? De werking ervan? Of misschien wil je graag zelf aan de slag om de thermostatische kraan van je radiator te vervangen
Dat kan.
In dit artikel lees je er namelijk alles over.
Hieronder heb ik verscheidene zaken neergeschreven zoals de functie en werking van de thermostatische kraan van een radiator, welke soorten er zijn en hoe je ze het best kan gebruiken.
Veel leesplezier!
Alle onderwerpen over de thermostatische kraan van een radiator in één oogopslag.
- De opbouw van een thermostatische radiator kraan
- De functie en werking van een thermostatische radiator kraan
- Klassieke manuele of liever een programmeerbare en digitale thermostatische radiator kraan
- Tips en probleemoplossing
- Hoe best de nachtverlaging instellen met de thermostatische kraan van je radiator
De opbouw van een thermostatische radiator kraan
Ook al is de thermostatische kraan van een radiator een vrij klein onderdeel. Deze kraan is een uiterst belangrijk element van je verwarmingssysteem en kan een grote invloed op je comfort en energierekening hebben. Hiermee kunt u namelijk bepalen hoeveel en wanneer er cv water in de radiatoren stroomt en dus warmte zal uitstralen.
De thermostaatkop is een van de twee componenten waaruit de thermostatische kraan bestaat. De cilindrische bedieningshendel bevindt zich aan de zijkant van de radiator en wordt gebruikt om de gewenste temperatuur in ruimte handmatig in te stellen.
Aan de andere kant hebben we ook het ingebouwde radiatorventiel. Deze komt tevoorschijn wanneer je de radiatorkop (bij volledig opendraaien tot de hoogste stand) in tegenwijzerzin losdraait van de radiator.
Deze is rechtstreeks op de radiator gemonteerd en kan je ook enkel vervangen door het water af te laten van de radiator (in tegenstelling tot de thermostaatkop zelf).
De thermostaatkop heeft twee belangrijke taken: enerzijds wordt hij gebruikt voor het instellen van de gewenste kamertemperatuur en anderzijds registreert hij de huidige kamertemperatuur. Het radiatorventiel wordt aangestuurd door de thermostaatkop en zal naargelang warm water van de ketel door de radiator doorlaten.
De meeste thermostaatkoppen zijn wit hoewel er al een tijdje gechromeerde of deels gechromeerde koppen beschikbaar zijn op de markt.
Er zijn ook elektronische thermostatische koppen, die een iets meer optisch ontwerp hebben.
De functie en werking van een thermostatische radiator kraan
De gewenste kamertemperatuur wordt meestal verdeeld in een schaal van 1 tot 5 of 6. Met elke nummer komt ook een gewenste temperatuur overeen.
Er is niet bepaald een norm die dit vastbepaald. De correlatie tussen de nummers en de temperaturen kunnen verschillen van fabrikant tot fabrikant.
Over het algemeen vertegenwoordigt stand één ongeveer twaalf graden Celsius, terwijl de laatste stand representatief is voor ongeveer 27 graden Celsius.
Op stand twee verwarmt de radiator de ruimte tot ongeveer 16 graden Celsius en op stand drie tot ongeveer 20 graden Celsius.
Als u het erg warm wilt hebben, zet dan de thermostaatkop op bijvoorbeeld stand vier. Dit zou moeten overeenkomen met een temperatuur van ongeveer 24 graden. Maar alweer is dit afhankelijk van het type en de fabrikant van de thermostatische kraan.
Hou er ook rekening mee dat wanneer de schaalverdeling oploopt tot getal 6 in plaats van getal 5 de bovenstaande redenering anders van toepassing zal zijn. Zo zal stand vier eerder overeenkomen met een temperatuur van 20 graden Celsius.
vb. Honeywell T4000 schaalverdeling
Het vorstbeveiligingssymbool is bedoeld om te voorkomen dat de radiatoren bij zeer lage temperaturen bevriezen. Als er zo’n lage temperatuur zou optreden, zouden ze dan automatisch worden geactiveerd. Het antivriessymbool komt dus overeen met ongeveer zes tot zeven graden Celsius kamertemperatuur.
Eenmaal ingesteld kan de thermostaatkop de temperatuur met zeer kleine afwijkingen naar de gewenste waarde regelen. Deze afwijkingen zitten in een spectrum van ongeveer plus of min twee Kelvin.
In de thermostaatkop is zit een warmtevoelend medium, namelijk een vloeistof of andere stof die kan uitzetten en inkrimpen. Dit sensorelement bepaalt of het radiatorventiel mag openen of sluiten door op de kleppenstift van het ventiel te duwen. Het ventiel komt automatisch terug van zodra het sensorelement niet meer duwt. Dit dankzij een veermechanisme.
Dit warmtevoelend medium werkt volkomen automatisch. Bijvoorbeeld als een kamer warmer wordt dan het niveau dat op de radiatorthermostaat is ingesteld of als de zon er direct op schijnt. Dit geeft aan de verwarming het signaal af dat de gewenste temperatuur is bereikt, waardoor de werking van de verwarming dienovereenkomstig wordt gereduceerd. Als het te koud is om de ingestelde temperatuur te bereiken, zal de vloeistof of het gas krimpen. Dit opent op zijn beurt het ventiel en is een duidelijk signaal voor de radiatoren om meer warm water door te laten.
Klassieke manuele of liever een programmeerbare en digitale thermostatische radiator kraan?
De meeste thermostatische kranen zijn vandaag nog handmatige versies. Dat wil zeggen dat je ze zelf nog met de hand moet bedienen.
Het bestaat meestal uit een grote cilinder, die ook als handvat voor de bediening dient.
Deze cilinder bevat vaak vijf verschillende standen en een extra antivries stand. Door de radiatorthermostaat naar links of rechts te bewegen, kan je de gewenste kamertemperatuur instellen.
De programmeerbare (of digitale) versie daarentegen heeft een geïntegreerd display en meestal een elektromotor. Deze motor regelt het openen en sluiten van de klep. Op het display zelf staat diverse informatie voor de bewoners. Dit kan bijvoorbeeld de huidige temperatuur in de ruimte zijn of de instelling waarop het verwarmingssysteem zelf is geconfigureerd. Afhankelijk van de fabrikant en de radiatorthermostaat kan het display ook andere informatie bevatten. Bijvoorbeeld over het niveau van de luchtvochtigheid of een geplande instelling als de radiatorthermostaat zichzelf ’s nachts op een lagere temperatuur moet regelen.
Het voordeel van deze programmeerbare thermostaten is dat deze meer comfort bieden.
Dit omdat de programmeerbare functies het mogelijk maken om aanpassingen te doen, zelfs wanneer u niet in uw eigen woonkamer aanwezig bent. Bovendien is het gewoon handiger als de radiatorthermostaat automatisch uitgaat tijdens de werkuren of ’s nachts.
Verdere voordelen ontstaan in verband met slimme huisinstallaties en intelligente systemen zoals Alexa of Apple Home Kit.
Zo zou een moderne radiatorthermostaat zichzelf automatisch kunnen uitschakelen zodra een deurvoeler detecteert dat de bewoners de woning net hebben verlaten.
Tegelijkertijd kan een slimme thermostaat op elk gewenst moment op afstand worden bediend, bijvoorbeeld om het huis voor te verwarmen als ze een uur te vroeg thuiskomen van het werk. Of zelfs helemaal automatisch via geofencing.
Tips en probleemoplossing
Soms gebeurt het dat een radiator niet langer opwarmt. Vaak ligt een vastgelopen radiatorventiel aan de oorzaak hiervan. Maar hoe komt dat?
Terwijl de thermostaatkop ervoor zorgt dat de pin in het radiatorventiel in de winter constant beweegt, gebeurt dit in de zomer niet.
In de zomer zit de pin meestal enkele maanden vast in het radiatorventiel zonder enige verandering. Dit kan ertoe leiden dat de pin aan het begin van de verwarmingsperiode blijft zitten, ook al hebben de bewoners de thermostaat volledig opengedraaid. Als de verwarmingsklep vastzit, stroomt het verwarmde verwarmingswater niet door de radiator en blijft de radiator koud.
Dit probleem is overigens niet alleen typisch voor een handmatig bediend thermostatische radiator kraan. Ook bij elektronische thermostaatkoppen blijft het pinnetje vrij lang onaangeroerd in het radiatorventiel.
Als u wilt voorkomen dat het radiatorventiel vastloopt, kunt u bijvoorbeeld op een regelmatig tijdstip de thermostatische kranen eens volledig openen en dan weer sluiten, ook buiten het stookseizoen. Dit houdt de ventielpin in beweging en maakt het moeilijk voor vuil om vast te komen zitten.
Om te zien of het ventiel vastzit, hoeft u alleen maar de thermostaatkop te verwijderen. Deze wordt meestal met een wartelmoer of -klem aan het radiatorventiel bevestigd. Na de demontage kunt u de klep zelf zien. Er zit een kleine pin in het midden, die normaal gesproken ongeveer vijf millimeter uitsteekt. Het moet mogelijk zijn om het met weinig kracht in te drukken en dan moet het vanzelf weer terug naar zijn oorspronkelijke positie.
Tenslotte moet je ook letten op de correcte montage van de radiatorkop.
Je kan deze zowel haaks als recht monteren op de radiator zelf.
De radiatorkop zelf mag je echter nooit omhoog zetten omdat anders het thermostatisch element niet goed haar werk kan doen.
Ook de plaatsing achter gordijnen of het bedekken ervan met allerlei waren doen de werking teniet.
Hoe best de nachtverlaging instellen met de thermostatische kraan van je radiator
Als de verwarming ’s nachts uit is, kunnen de energiekosten met maximaal tien procent worden verlaagd. Dit komt omdat hoe lager de temperatuur van de ruimtes, hoe minder warmte er verloren gaat via de gebouwschil. Dit geldt met name voor oudere gebouwen met weinig isolatie of luchtdichtheid.
Hoe hoger het isolatieniveau en hoe beter de luchtdichtheid, hoe minder energie u als bewoner bespaart wanneer u de radiatoren ‘s nachts volledig uitschakelt. Dit komt omdat met een goede isolatie moderne gebouwen zeer weinig energie verliezen. Dit betekent dat zelfs als de verwarming ’s nachts wordt uitgeschakeld, de temperatuur in de kamer slechts licht daalt.
Naast de energetische toestand nemen de mogelijke besparingen ook af met de toenemende massa van het gebouw. Als een huis dikke muren heeft, slaan deze een deel van de warmte op. Ze geven het vrij tijdens de verwarmingspauzes en zorgen ervoor dat de temperatuur slechts licht daalt. In de ochtend gaat de warmte van de radiatoren echter eerst de wanden in. Pas als de massa van het gebouw opgewarmd is, wordt ook de ruimte binnenin aangenaam warm. Door deze verschuiving neemt de besparing af, zelfs als de verwarming ’s nachts uitstaat.
In gebouwen met dunne buitenmuren en een lage massa is de situatie heel anders. Hier slaan de buitenmuren nauwelijks energie op en kan een diepe nachtverlaging effectief geld besparen.
Het is echter belangrijk te vermelden dat de temperatuur niet te veel daalt. Dit kan de efficiëntie van het verwarmingssysteem beïnvloeden, het comfort verstoren en niet in de laatste plaats structurele schade veroorzaken.
Als huiseigenaren de verwarming ’s nachts uitschakelen en de temperatuur te veel daalt, kan dit het rendement van de condensatieketel en de warmtepomp beïnvloeden.
Dit komt omdat er vaak extra vermogen of hogere aanvoertemperaturen nodig zijn om het gebouw terug op temperatuur te brengen.
Vooral in gebouwen met een zware bouwmassa.
Bij condensatieketels kan dit als effect hebben dat het condenserende effect niet meer optimaal wordt benut en het energieverbruik neemt toe.
Als de temperatuur ’s nachts sterk daalt, kan dit echter ook leiden tot ernstige structurele schade. De reden hiervoor is dat koelere lucht minder vocht kan transporteren. Het water dat het bevat, slaat neer op koude wand- en raamoppervlakken en kan leiden tot de vorming van schimmel.
Als je één of meerdere van bovenstaande situaties herkent dan maak je best een afspraak zodat we samen je verwarming kunnen nakijken.
Afspraak maken
Contacteer mij en verzeker jezelf van een correcte uitvoering van de werken. Via onderstaand formulier kunnen we afspreken om tot de beste oplossing te komen.
