Slimme Thermostaat: 6 Dingen Die Je Nog Niet Eerder Wist

Published by Christophe on

Je hoort of ziet wel vaker iets verschijnen over het plaatsen van een ‘slimme thermostaat’ in je leefruimte. Niet zelden wordt er de nadruk gelegd op zaken zoals gebruiksgemak, energiebesparing en het ‘slimmer’ maken van je CV-installatie.

Maar wat is nu echt een ‘slimme thermostaat’? In dit artikel gaan we wat dieper in op de mogelijkheden en valkuilen. En vooral, heb je nu echt een slimme thermostaat nodig?

Alle onderwerpen over de slimme thermostaat in één oogopslag:

Wat is een slimme thermostaat

Een slimme thermostaat wordt in de meeste gevallen net zoals een gewone kamerthermostaat in je leefruimte geplaatst (of ook wel de ‘referentieruimte’ genoemd).

De meerwaarde die dit type thermostaat zou kunnen bieden zit hem in de veelzijdigheid van de bediening en de algoritmes die er achter zitten.

Een gewone kamerthermostaat zal door middel van een voeler detecteren hoe warm het is in de ruimte.

In de meeste gevallen hebben ze ook de mogelijkheid om met een tijdsprogramma te werken op dag- en weekbasis om toch een bepaalde vorm van gebruiksgemak te schaffen.

Een thermostaat die ‘slim’ is gaat daarin veel verder.

Een slimme thermostaat kan bijvoorbeeld via een zelflerende functie gaan voorspellen wanneer je je huis warmer wil hebben. Diezelfde thermostaat kan eventueel ook via de weersvoorspelling bepalen hoe warm de ketel moet stoken om het huis aangenaam op temperatuur te houden.

Slimme thermostaten gebruiken ingebouwde algortimes (kleine stukjes software) om heel wat data van binnenshuis (leefpatroon) en van het internet (weerdata) te verwerken.

Op basis daarvan kan de thermostaat de verwarming aansturen zodat dit jou bepaalde voordelen zoals gebruikscomfort, bediengemak en energiebesparing zou moeten opleveren.

Enkele snaps van de Viessmann Vicare app

Wat zijn de mogelijkheden van een slimme thermostaat

De meeste mensen denken bij het horen van een ‘slimme thermostaat’ dat je deze kan bedienen via een app op je smartphone of tablet. En dat is ook zo, alleen doet die slimme thermostaat nog heel wat meer.

Google Nest is een slimme thermostaat die op basis van jouw voorkeuren zelf kan aanleren wanneer op welk tijdstip van de dag je het warmer wil hebben. Het is dus een zelflerende thermostaat. Wanneer je bijvoorbeeld dagelijks op hetzelfde tijdstip opstaat zal de thermostaat die beweging waarnemen en onthouden. De volgende ochtend zal je merken dat het dan al lekker warm is bij het opstaan.

Een andere gekende slimme thermostaat is Tado. Deze werkt op basis van ‘geolocatie’. Dat wil zeggen dat Tado, aan de hand van je smartphone die je in je broekzak hebt, kan weten waar je je precies bevindt en naarmate je je eigen woning nadert automatisch de gewenste temperatuur in de leefruimte omhoog gaat. Zo verwarm je nooit onnodig.

De meeste slimme thermostaten hebben ook de mogelijkheid om weerdata van het internet te halen. Zo biedt de slimme thermostaat een weersafhankelijke regeling aan zonder dat je een externe buitenvoeler aan de woning moet installeren.

Slimme thermostaten zijn ook uitbreidbaar met slimme radiatorkoppen. Dit zijn thermostatische radiatorkranen met een batterijvoeding die dan kunnen communiceren met de slimme thermostaat. Zo kan je dan ruimte per ruimte een tijdsprogramma toekennen met een gewenste temperatuur. Nog geavanceerder is wanneer de slimme thermostaat je hele installatie hydraulisch kan balanceren door middel van deze slimme radiatorkoppen. Zo gaat er nooit teveel of te weinig warmte naar een bepaalde ruimte en wordt het overal gelijkmatig warm. Dat zorgt meteen voor het hoogste comfort en energiebesparing.

tado slimme thermostaat

Tado thermostaat met slimme radiatorknoppen

Een slimme thermostaat houdt ook bij wat het temperatuurverloop was in de leefruimte, de vochtigheidsgraad, de actuele buitentemperatuur, het energieverbruik op jaarbasis, het energieverbruik van de vorige jaren en eventueel zelfs de besparing die je maakte in CO2, kWh of in EUR ten opzichte van vorige jaren.

Tenslotte hebben ze ook de mogelijkheid om verbinding te maken met geautomatiseerde huisassistenten zoals Amazon Alexa, Google Nest of Apple Homekit. Zo kan je met stemcommando eenvoudig je verwarming bedienen.

Integratie in Smart Home applicaties

De Apps op je smartphone of tablet die je gebruikt om de slimme thermostaat te bedienen kunnen ook gekoppeld worden met Smart Home applicaties zoals de gekende Google Home, Apple Homekit, Amazon Alexa. Maar ook minder gekende huisassistenten zoals Homey, wibutler of Home Assistant (open source).

Stel je voor dat je met je stem de verwarming kan bedienen! Dit is niet langer fictie. De fabrikanten van slimme thermostaten hebben hier een speerpunt van gemaakt om zodoende hun toegevoegde waarde en relevantie te verhogen.

Zo kan je bijvoorbeeld de Tado App linken met alle bovenstaande systemen en vervolgens met je stem te verwarming aansturen. “Een graadje meer, verwarming uit, we zijn weg”, de mogelijkheden zijn legio.

Opgelet dat je niet zomaar iedere slimme thermostaat met eender welke Smart Home systeem kan gebruiken.

De Google Nest thermostaat bijvoorbeeld kan je niet met Apple Homekit gebruiken. Vermoedelijk heeft dit te maken met het feit dat Google en Apple beduchte concurrenten zijn van elkaar. Let hier dus voor op bij de aanschaf van jouw slimme thermostaat.

Het is verder de moeite te vermelden dat ook de traditionele verwarmingsfabrikanten een inhaalbeweging hebben gemaakt in de markt van de slimme thermostaten. Dat wil zeggen dat je naast het verwarmingstoestel ook een slimme thermostaat van de fabrikant erbij kan kopen.

De meeste verwarmingsfabrikanten zijn er echter nog niet in geslaagd om hun thermostaten te koppelen met de meeste Smart Home applicaties. Dit heeft vermoedelijk te maken met het feit dat de bedenkers van deze Smart Home systemen hoge licentiekosten vragen voor de koppeling met hun applicatie. Een verwarmingsfabrikant heeft daarnaast een kleinere afzetmarkt omdat enkel hun eigen thermostaten met hun toestellen kunnen communiceren.

Actueel zijn enkel de thermostaten van Remeha (eTwist) en Viessmann (ViCare) koppelbaar met Google Home of Amazon Alexa. Verdere uitbreiding is uiteraard te verwachten.

Wat zijn de valkuilen

Een en ander valt wel te overwegen bij de aanschaf van een slimme thermostaat.

De meeste slimme thermostaten die niet door de traditionele verwarmingsfabrikanten worden uitgebracht beschikken slechts over twee mogelijke manieren om te ‘praten’ met een ander toestel, nl. via een aan-uit contact ofwel via opentherm. Dit laatste is een busprotocol dat door meerdere fabrikanten wordt ondersteund voor nieuwere toestellen maar ondanks dat toch vrij beperkt is qua communicatie.

In een vorig artikel (Moet je je ketel vervangen? Lees deze 10 zéér uitgebreide tips) werd reeds besproken dat de communicatie tussen ketel en thermostaat van groot belang is voor het gebruikerscomfort. Immers hoe meer informatie de ketel kan krijgen, hoe beter en zuiniger deze de warmte kan opwekken voor desbetreffende ruimte(s).

Voor die communicatie gebruiken alle fabrikanten tegenwoordig hun eigen busprotocol. Het is een manier om een heleboel informatie van je living (of een andere ruimte waar de thermostaat staat) naar de ketel te brengen. Denk bijvoorbeeld aan de actuele temperatuur, luchtvochtigheid, de mate waarin de temperatuur aan het stijgen is, en zo verder.

Wanneer je slimme thermostaat enkel over een contact of opentherm beschikt en je ketel niet via opentherm kan praten, ben je eigenlijk aangewezen op enkel dat contact. Je thermostaat mag dan nog zo slim zijn, de manier waarop hij dan praat met je ketel is vrij ‘dom’. Het gebruiksgemak van je slimme thermostaat gaat dan gepaard met een niet zo efficiënte werking van je ketel.

Indien je nog een oudere ketel hebt die nog niet beschikt over een busprotocol dan is er natuurlijk geen verschil. Hoewel je dan toch beter opteert voor een nieuw en zuiniger toestel dan een slimme thermostaat. Dat gaat je een stuk meer besparen.

Tado is een voorbeeld van een slimme thermostaat die dit op een slimmere manier aanpakt. Bij deze ontwerper werken namelijk verschillende mensen die een verleden hadden bij verschillende verwarmingsfabrikanten. Hun slimme thermostaat kan daardoor namelijk wel praten met de busprotocols van de meeste fabrikanten. Of indien er geen busprotocol is, via een klassiek contact.

Het compatibel zijn van je slimme thermostaat is dus een belangrijk aandachtspunt. Zeker wanneer je huidige ketel kan moduleren in functie van je verwarmingsbehoefte is de beloofde energiebesparing niet vanzelfsprekend. Zowat elke verwarmingsfabrikant heeft inmiddels wel een slimme thermostaat in zijn gamma. Die is dan gegarandeerd compatibel.

Een andere overweging is het verwerven van een heleboel gegevens over je woning, aanwezigheid, verbruik die zonder moeite naar het internet gaan door deze slimme thermostaten. Hoewel er grote inspanningen worden geleverd om deze informatie te beschermen en versleutelen, blijft het risico op datalekken toch bestaan. Diezelfde informatie kan bijvoorbeeld ook gedeeld worden met derde partijen om aanbiedingen of voorstellen te maken die je misschien niet wenst.

Kostprijs

De kostprijs voor de aanschaf van een slimme thermostaat gaat van 200 tot 400 EUR. Dit is zonder de plaatsing tenzij je hier liever zelf aan begint.

Je kan je slimme thermostaat ook uitbreiden met extra slimme radiatorkoppen. Zo stijgt de prijs richting 600 EUR voor een pakket met bijv. 6 radiatorknoppen. In de meeste gevallen is dit voldoende. De radiatoren in de ruimte waar je slimme thermostaat is opgesteld behoeven namelijk geen slimme radiatorknop. Die moeten eigenlijk altijd helemaal open staan.

De installatie gaat in vele gevallen vrij vlekkeloos zonder al te veel kap of breekwerk. De meeste slimme thermostaten kunnen dezelfde bedrading gebruiken als je oude thermostaat.

Alle slimme thermostaten dien je ook te koppelen met je wifi netwerk. Sommige slimme thermostaten hebben een ingebouwde wifi netwerkkaart, maar andere fabrikanten leveren een internetbrug bij die je nog moet koppelen met je eigen internetrouter via een utp kabel.

Zorg er dus in ieder geval voor dat je nieuwe thermostaat op een plaats komt waar er wifi bereik is.

Slimme thermostaat: iets voor jou?

Met de eventuele kostprijs van een slimme thermostaat in je achterhoofd, kan je zelf op basis van onderstaande aandachtspunten, evalueren of een slimme thermostaat iets voor jou is.

Een slimme thermostaat is iets voor jou als:

Je verwarmingsbehoefte verandert voortdurend. Je moet vaak op de baan om te gaan werken of je hebt onregelmatige werkuren. Kortom, je leven kan niet in een klassiek tijdsprogramma gegoten worden voor een optimale besturing van je verwarming.

Je wil je verbruik absoluut opvolgen. Omdat je bijvoorbeeld je energiefactuur beter wil controleren of je wenst te besparen op je energieverbruik door dagelijks je verbruik op te volgen.

Je bent gefascineerd door nieuwe technieken en je wil maximaal profiteren van de mogelijkheden van apparaten die verbonden zijn met het internet om de waarde en comfort van je woning te vergroten.

Redenen om beter niet te investeren in een slimme thermostaat zijn:

Je regelt je verwarming al zelf. Je bent bijna altijd thuis, of je werkt regelmatige uren of kent perfect je gewoontes. Hoe dan ook, u hebt alles reeds onder controle met uw klassieke thermostaat en/of thermostaatkranen.

Je gebruikt vaak een kachel op hout of gas om je belangrijkste ruimte(s) te verwarmen. In dat geval is je cv installatie eigenlijk niet compatibel en zal een slimme thermostaat geen meerwaarde kunnen bieden.

Je hebt geen behoefte aan nieuwe snufjes of om iets nieuws aan te leren. U hebt bijvoorbeeld geen behoefte om je verwarming aan te sturen op afstand of via een app. Of je hebt geen smartphone. Indien je je ongemakkelijk voelt bij het idee dat je gegevens worden verzameld en via internet verstuurd worden.

Offerte ontvangen?

Contacteer mij en verzeker jezelf van een correcte uitvoering van de werken. Via onderstaand formulier kunnen we afspreken om tot de beste oplossing te komen.